Những điều cần biết về chính sách tiền tệ

Chính sách lưu thông tiền tệ hay chính sách tiền tệ là một chính sách kinh tế vĩ mô được đề ra và thực hiện bởi Ngân hàng Trung ương nhằm mục tiêu ổn định giá cả, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo công ăn việc làm trong xã hội. Thực chất, chính sách tiền tệ là sự cụ thể hóa những biện pháp nhằm tác động vào mức cung tiền trong nền kinh tế, từ đó ảnh hưởng đến mức lãi suất trên thị trường. 

Thông qua vai trò của lãi suất, chính sách tiền tệ tác động vào tổng cung cầu và sản lượng của nền kinh tế, thúc đẩy các hoạt động trong nền kinh tế nhằm đạt được các mục tiêu kinh tế vĩ mô đã đề ra gắn với từng thời kì, từng giai đoạn phát triển của nền kinh tế.

Chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước là chính sách mà Ngân hàng Nhà nước thực hiện cung ứng tiền cho nền kinh tế ở mức kiểm soát được lạm phát, thực hiện một chính sách lãi suất thực dương do Ngân hàng Nhà nước quy định, giữ một tỉ giá ổn định nhằm kiểm soát được tỉ giá. Trên thực tế thì tỉ giá danh nghĩa (tỉ giá đồng Việt Nam so với đồng USD) bắt đầu ổn định. Từ năm 1993 trở đi, khi Ngân hàng Nhà nước mở cửa trung tâm giao dịch tại 2 thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, phản ánh sự vận động của luồng ngoại tệ vào gây nên áp lực tăng giá cho đồng Việt Nam.

Với những nỗ lực của mình, Ngân hàng Nhà nước đã đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận trong thời kì đầu của quá trình chuyển đổi sang cơ chế thị trường. Nó thể hiện qua các mặt như: Ngân hàng nhà nước đã hạn chế cung ứng tiền để kiềm chế lạm phát; thực hiện chính sách lãi suất thực dương, quy định trần lãi suất và tạo nền tảng để tiến tới “tự do hóa lãi suất”; Ngân hàng nhà nước đã thực hiện chính sách ổn định tỉ giá thực tế và sự chuyển biến cuối cùng thể hiện ở việc theo quyết định của Chính phủ về việc chấm dứt phát hành cho bù đắp bội chi ngân sách, Ngân hàng nhà nước đã giảm dần đáng kể cung ứng tiền cho bội chi ngân sách. 

Tuy nhiên, vẫn còn đó những tồn tại cần phải khắc phục. Đó là chưa xác định rõ ràng mối liên hệ giữa mục tiêu trung gian và lãi suất. Những khó khăn về tín dụng do chính sách lãi suất còn nhiều bất cập. Hay sự thiếu hiệu quả của công cụ chính sách tiền tệ; thị trường tiền tệ còn sơ khai, nghèo nàn về công cụ; nguy cơ nguồn vốn ngoại tệ vào và cuối cùng đó là Ngân hàng nhà nước vẫn chưa sẵn sàng đối phó với các cơn lốc kinh tế. Trên cơ sở những khó khăn, Nhà nước ta cần có những biện pháp phù hợp và nhanh chóng để khắc phục nó.