Nguyên tắc mở cửa thị trường và đối xử quốc gia trong lĩnh vực thương mại dịch vụ theo quy định của WTO

Nguyên tắc mở cửa thị trường và đối xử quốc gia trong lĩnh vực thương mại dịch vụ được quy định tại điều XVI và XVII Phần III: Cam kết cụ thể của Hiệp định chung về thương mại dịch vụ (GATS).

Hầu như tất cả các thị trường xuất khẩu chính, các lĩnh vực dịch vụ và sản phẩm đều được đề cập trong GATS. Hiệp định GATS nói chung cùng nguyên tắc mở của thị trường và đối xử quốc gia nói riêng đều nhằm hướng đến mục tiêu tạo lập một hệ thống thương mại tự do hơn, cạnh tranh hơn và có lợi hơn cho các nước đang phát triển. Bằng việc cho phép các nhà xuất khẩu có thể thông báo về các quyết định trên cơ sở những điều kiện thâm nhập thị trường, GATS khuyến khích phát triển chất lượng dịch vụ, cạnh tranh giá cả và cải tiến việc chuyển giao dịch vụ.

Nguyên tắc mở cửa thị trường và đãi ngộ quốc gia là một cam kết đã được đàm phán theo hiệp định GATS, trong những lĩnh vực mà một quốc gia thành viên đã thực hiện cam kết đãi ngộ quốc gia, quốc gia đó không được thực hiện các biện pháp phân biệt đối xử có lợi cho những dịch vụ hay nhà cung cấp dịch vụ ở trong nước. Những điều kiện mở cửa thị trường được đặt ra trong các cam kết cũng đã được đàm phán trong những lĩnh vực cụ thể.

Nguyên tắc cam kết mở cửa thị trường và đối xử quốc gia cũng giúp các nước được tiếp cận thị trường dịch vụ ở tất cả các nước thành viên với mức thuế nhập khẩu đã được cắt giảm và các ngành dịch vụ không bị phân biệt đối xử. Đồng thời tạo cơ hội cho các nước được hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới cũng như thúc đẩy tiến trình cải cách trong nước, bảo đảm cho tiến trình cải cách của của nước thành viên đồng bộ hơn, có hiệu quả hơn. Nhờ có hai nguyên tắc này, các nước đang phát triển được tạo điều kiện linh hoạt trong việc mở cửa thị trường cho một số lượng nhỏ hơn các lĩnh vực dịch vụ, tự do hóa một số lượng ít hơn các loại hình giao dịch kinh doanh và mở cửa thị trường theo các giai đoạn phù hợp với tình hình phát triển của họ.

Có thể thấy rằng, nguyên tắc mở cửa thị trường và đối xử quốc gia đã bổ sung cho nhau, góp phần tạo nên môi trường cạnh tranh lành mạnh và thúc đẩy lĩnh vực thương mại dịch vụ phát triển hơn. Tuy nhiên việc áp dụng nguyên tắc cam kết mở cửa thị trường trong lĩnh vực thương mại dịch vụ trên thực tế vẫn gặp phải những khó khăn nhất định.